- Kultura bartnicza to piękna tradycja – autentyczna, wyrastająca z historii całych regionów. Gratuluję wszystkim, dzięki którym możemy się cieszyć drugim po szopkarstwie wpisem na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO – powiedziała 9 grudnia prof. IH PAN Magdalena Gawin, podsekretarz stanu w MKiDN, Generalny Konserwator Zabytków, podczas uroczystości wręczenia certyfikatu wpisu kultury bartniczej na Reprezentatywną Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości.
Wiceminister Gawin przypomniała, że kultura bartnicza pełniła wyjątkowo pozytywną rolę w życiu całych społeczności. Podczas uroczystości przekazała certyfikaty depozytariuszom wniosku – autorowi filmu załączonego do wniosku o wpis kultury bartniczej na Listę Reprezentatywną Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości – prof. Krzysztofowi Heyke, przedstawicielom Kurpiowskiego Bractwa Bartnego oraz Bractwa Bartnego Augustów i reprezentantowi Lasów Państwowych w Spale. Certyfikat odebrali także przedstawiciele instytucji wspierających: starosta ostrołęcki Stanisław Kubeł, burmistrz Augustowa Mirosław Karolczuk oraz reprezentujący Światowy Fundusz na Rzecz Przyrody (World Wide Found o f Nature) Przemysław Nawrocki.
Kultura bartnicza została wpisana na Reprezentatywną Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości 17 grudnia 2020 roku. Decyzję podjął Międzyrządowy Komitet ds. Ochrony Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego podczas 15. sesji w Paryżu.
We wniosku zwrócono uwagę, że kultura bartnicza rozwijała się w społecznościach, które żyły w lasach lub ich bezpośredniej bliskości i korzystały z naturalnych bogactw. Także dziś występowanie kultury bartniczej jest nierozerwalnie związane z geograficzną bliskością lasów. Bartnicy zamieszkują wsie zlokalizowane w pobliżu pradawnych puszcz, zajmując się wiekowymi barciami w lasach lub kultywując tradycję bartnictwa przydomowego. W dorocznych obchodach zbiorów miodu uczestniczą lokalne społeczności, a także specjalnie przyjeżdżający z tej okazji turyści.
W Polsce są to tereny zlokalizowane na północnym wschodzie: Puszcza Kurpiowska na Mazowszu i leżąca niedaleko od granicy z Białorusią Puszcza Augustowska, a także przebiegająca przez granicę, Puszcza Białowieska – ostatni las pierwotny w Europie wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa w 1979 roku.
Źródło: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
