Erasmus w dobie brexitu
Ze względu na ryzyko, że Wielka Brytania opuści Unię Europejską 30 marca bez zaakceptowania wynegocjowanego porozumienia, Komisja Europejska przyjęła ostatnią partię środków awaryjnych dotyczących Erasmus+, zasad koordynacji zabezpieczenia społecznego oraz budżetu UE. Chodzi o to, aby młodzi uczestnicy programu z Unii i Wielkiej Brytanii nie musieli przerywać pobytu za granicą.
Wynika to z apeli Rady Europejskiej (art. 50), która w listopadzie i grudniu 2018 r wzywała do intensyfikacji prac przygotowawczych na wszystkich szczeblach. W odpowiedzi Komisja przyjęła 19 grudnia 2018 r. plan działań awaryjnych obejmujący szereg środków ustawodawczych; m.in. w ubiegłym tygodniu przedstawiono wnioski awaryjne dotyczące rybołówstwa w UE. Działania te są uzupełnieniem szeroko zakrojonych prac przygotowawczych, które Komisja prowadzi od grudnia 2017 r., opisanych w poprzednich komunikatach dotyczących gotowości.
Przyjęte środki służą zapewnieniu, aby w przypadku braku porozumienia o brexicie:
młodzi ludzie z UE i Wielkiej Brytanii, uczestniczący w programie Erasmus+ w dniu 30 marca 2019 r., nie musieli przerywać pobytu za granicą;
władze państw członkowskich UE nadal brały pod uwagę okresy ubezpieczenia, zatrudnienia lub samozatrudnienia bądź zamieszkania osób w Wielkiej Brytanii przed brexitem przy obliczaniu świadczeń z tytułu zabezpieczenia społecznego, np. emerytur;
brytyjskie podmioty dofinansowywane z UE nadal otrzymywały płatności w ramach dotychczasowych umów, o ile Wielka Brytania będzie nadal wypełniać swoje zobowiązania finansowe w ramach budżetu UE. Kwestia ta jest odrębna od porozumienia finansowego między Unią Europejską a Wielką Brytanią.
Co istotne, środki te nie złagodzą – i nie mogą złagodzić – ogólnych skutków brexitu bez porozumienia. Nie zrekompensują też w żaden sposób braku gotowości ani nie zapewnią warunków tak korzystnych, jak wynikające z członkostwa w UE, czy też jak warunki okresu przejściowego przewidziane w umowie o wystąpieniu.
Wnioski mają tymczasowy charakter i ograniczony zakres oraz będą przyjmowane jednostronnie przez UE. Uwzględniono w nich rozmowy z państwami członkowskimi. Komisja będzie nadal wspierać państwa członkowskie w ich pracach przygotowawczych, a także zintensyfikowała swoje wysiłki, na przykład poprzez organizowanie wizyt we wszystkich stolicach UE-27.