Młodzi w ślepej uliczce
Wydany w tym roku raport 'Młodzi 2018” to lektura godna polecenia wszystkim, którzy interesują się sprawami młodzieży i edukacją. Publikacja nawiązuje do wydanego kilka lat temu raportu 'Młodzi 2011”. Nie jest jednak – jak pisze prof. Krystyna Szafraniec, autorka tamtego raportu i koordynatorka 'Młodzi 2018”– jego klonem. O ile raport z 2011 roku był diagnozą sytuacji i szans życiowych młodego pokolenia, o tyle jego kontynuacja z roku 2018 jest zbiorem tekstów czołowych polskich naukowców na tematy 'kulturowo, politycznie i społecznie wrażliwe”, takie jak zachowania młodzieży w internecie, mobilność i migracje, czy edukacja obywatelska.
Tezę opracowania da się streścić w trzech słowach 'po pierwsze edukacja”. Prof. Szafraniec pisze, że autorzy publikacji podzielają przekonanie, iż wiele problemów obecnego pokolenia młodych wynika 'z braku odpowiedniego przygotowania młodzieży do życia w coraz bardziej dynamicznie zmieniającym się, złożonym i trudniejszym do zrozumienia świecie” a 'wiele z tych problemów ma swoje źródło we wczesnej socjalizacji i edukacji”.
Teza ta, zwłaszcza pierwsza jej część, brzmi niemal jak cytat z tekstów uzasadniających potrzebę istnienia i wspierania systemu informacji i doradztwa dla młodzieży. Nie negując jej warto dopowiedzieć: edukacja formalna nie może istnieć w próżni, musi być wspierana przez edukację pozaformalną, a obie razem – przez działania z zakresu informacji i doradztwa dla młodzieży. Już tylko lektura rozdziału 'Internet i otoczenie komunikacyjne” przywodzi na myśl działania z zakresu informacji młodzieżowej, które z powodzeniem mogłyby wspierać działania edukacyjne.
Wiele jest też do zrobienia w dziedzinie kompetencji cyfrowych. Zdecydowana większość młodych twierdzi, że nie jest im łatwo wybrać właściwe słowa klucze, by znaleźć coś w internecie. Jeszcze więcej ma problemy ze sprawdzeniem, czy informacje, które napotykają w sieci, są prawdziwe. 'Stereotypowe traktowanie młodych ludzi jako cyfrowych tubylców, kompetentnych w obszarze wykorzystania internetu, jest ślepą uliczką” – piszą autorzy. Jak z niej wyjść? Czy problem jest w stanie rozwiązać na przykład szkoła? Jak wynika z badania 'Kids online” prawie 65 proc. nastolatków nie rozmawia z nauczycielami o tym, co robią w sieci. Czyli że większość nauczycieli nie rozmawia na ten temat z uczniami. W sukurs – tak jak ma to miejsce w wielu krajach – mogliby przyjść pracownicy sektora informacji młodzieżowej. Osobom zajmującym się tą problematyką na co dzień łatwiej dopasować przekazywane treści do potrzeb odbiorców i dynamicznie zmieniającego się świata internetu.
