Przyroda pod presją
Stan chronionych siedlisk i gatunków nadal się pogarsza. Odpowiada za to głównie intensywna uprawa rolna, urbanizacja, niezrównoważona gospodarka leśna i zmiany w siedliskach słodkowodnych. Na siedliska negatywnie wpływa również zanieczyszczenie powietrza, wody i gleby oraz zmiana klimatu – wynika z najnowszego sprawozdania KE o stanie przyrody.
Swoje negatywne efekty przynosi również nadmierna eksploatacja zwierząt poprzez nielegalne pozyskiwanie zasobów oraz polowania i połowy o skali niemożliwej do utrzymania. Jeżeli problem ten nie zostanie rozwiązany, nieuchronnie doprowadzi do dalszej erozji różnorodności biologicznej oraz niezbędnych usług, jakie ona zapewnia, zagrażając przez to zdrowiu i dobrobytowi ludzi.
Sprawozdanie uwydatnia wyraźną konieczność podjęcia działań, jeżeli chcemy mieć realne szanse na skierowanie bioróżnorodności Europy na drogę odnowy do 2030 r., jak przewidziano w nowej strategii UE na rzecz bioróżnorodności. W tym względzie zasadnicze znaczenie będzie miało pełne wdrożenie celów i zadań proponowanych w strategii, a także w strategii ‘od pola do stołu’.
Z oceny – opracowanej na podstawie bardziej szczegółowego sprawozdania technicznego Europejskiej Agencji Środowiska – wynika, że jakkolwiek pewne chronione gatunki i siedliska utrzymują się w zadowalającym stanie pomimo poważnej presji, to stan większości w skali UE jest niezadowalający lub zły, a w przypadku niektórych obserwuje się stałą tendencję spadkową.
Wśród gatunków – nadal kurczą się populacje ptaków ściśle związanych z rolnictwem, natomiast najwyższy odsetek złego stanu ochrony (38%) dotyczy ryb słodkowodnych, za co odpowiadają głównie zmiany w zbiornikach i ciekach oraz elektrownie wodne. Co do siedlisk, jedynie 15% z nich jest w dobrym stanie. Odtwarzanie torfowisk i innych terenów podmokłych może nie tylko przynieść korzyści dla przyrody, ale również znacząco przyczynić się do rozwiązania problemu zmiany klimatu, jednocześnie tworząc możliwości zatrudnienia na obszarach wiejskich i peryferyjnych.
Ze sprawozdania wynika również, że ukierunkowane działania ochronne przynoszą rezultaty. Odnawiają się populacje gatunków poddanych zabiegom ochronnym na dużą skalę – rysia iberyjskiego, renifera fińskiego i wydry. Inicjatywy podejmowane w ramach unijnego programu LIFE, specjalne programy roślinno-środowiskowe w ramach wspólnej polityki rolnej oraz działania w ramach sieci Natura 2000, obejmującej 27 tys. obszarów nadal przynoszą pozytywne efekty; wymagają jednak znacznego rozwinięcia.
Źródło ec.europa.eu
