Sposoby przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz zwiększenie ściągalności zobowiązań od dłużników alimentacyjnych to tematy dzisiejszego spotkania Dariusza Piątka, wicewojewody mazowieckiego z samorządowcami regionu ostrołęckiego. Przedstawiono także konsekwencje zmiany ustawy o zarządzaniu odpadami komunalnymi.
W okresie od 1 stycznia do 30 września 2012 r. na terenie garnizonu mazowieckiego funkcjonariusze policji udzielili pomocy 6,5 tys. osobom, z czego niespełna 1,5 tys. na terenie regionu ostrołęckiego. W większości przypadków sprawcami byli mężczyźni – w subregionie ostrołęckim stanowili ponad 92 proc. Osoby stosujące przemoc często znajdują się pod wpływem alkoholu. W Ostrowi Mazowieckiej ujawniono aż 81 proc. nietrzeźwych sprawców, a w Przasnyszu 77 proc. – powiedział mł. insp. Rafał Batkowski, mazowiecki komendant wojewódzki policji. W II półroczu 2012 r. z inicjatywy Komendy Wojewódzkiej Policji w Radomiu rozpoczęto kampanię społeczną „Bez przemocy”. Jej celem jest m.in. inicjowanie, realizacja oraz promocja lokalnych akcji i debat przeciwdziałających przemocy w rodzinie. Ponadto, mazowiecka policja uczestniczy w kampanii „Biała Wstążka” oraz jest realizatorem projektu „Niebieski Tydzień” skierowanego do ofiar przestępstw.
Zwiększając skuteczność wspólnych działań, w każdej gminie powoływane są zespoły interdyscyplinarne. Ich głównym zadaniem jest integrowanie i koordynowanie działań policji, ośrodków pomocy społecznej, instytucji ochrony zdrowia i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz organizacji pozarządowych – powiedział Dariusz Piątek, wicewojewoda mazowiecki. Na Mazowszu (stan na 30 czerwca 2012 r.) spośród 314 gmin, ponad 225 uchwaliło programy przeciwdziałające przemocy, a w 310 powołano zespoły interdyscyplinarne (z 40 gmin będących w zasięgu delegatury urzędu wojewódzkiego w Ostrołęce – wszystkie powołały zespoły, a 34 uchwaliło program). 290 osobom zapewniono schronienie w ośrodkach wsparcia, w tym 5 z regionu ostrołęckiego. W 2012 r. pracownicy Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego przeprowadzili 18 z 26 zaplanowanych kontroli. Uchybienia dotyczyły głównie: pracy zespołów interdyscyplinarnych – niepełnej diagnozy sytuacji rodziny, zbyt ogólnych indywidualnych planów pomocy, a w gminnych programach przeciwdziałania przemocy – braku uzupełnienia harmonogramów działań oraz zapewnienia ofiarom przemocy miejsc w ośrodkach wsparcia.
Kolejnym poruszonym tematem był fundusz alimentacyjny. Zgodnie z planem w 2012 r. z budżetu wojewody mazowieckiego na wypłatę takich świadczeń przeznaczono 160 mln zł – o 12,2 mln zł więcej niż w roku ubiegłym i o 37 mln zł niż w 2009 r. W 2012 r. (stan na 30 czerwca) wypłacono ok. 79 mln zł. Do zadań wojewody, poza przekazywaniem środków, należy także nadzór i kontrola nad m.in. działaniami aktywizującymi dłużników oraz ubieganiem się o zwrot należności. W latach 2009 – 2011 pracownicy urzędu wojewódzkiego przeprowadzili w gminach ponad 120 kontroli, najwięcej w rejonie Warszawy – 33 oraz Ostrołęki – 31. W ciągu trzech lat sprawdzono 37% jednostek samorządu terytorialnego z Mazowsza, pozytywnie oceniając m.in. ustalanie prawa oraz wypłatę świadczeń. Największym problemem, z jakim borykają się gminy jest niski procent ściągalności należności od dłużników alimentacyjnych. W regionie ostrołęckim od 1 stycznia 2009 r. do 30 czerwca 2012 r. wypłacono łącznie niespełna 37,8 mln zł, odzyskując jedynie ok. 5 mln zł – powiedziała Halina Lipke, dyrektor Wydziału Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego. Na Mazowszu procent ściągalności wypłaconych należności wynosi 12,5 proc., w regionie ostrołęckim – 13,2.
Zgodnie z wynikami przeprowadzonej przez pracowników Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego wśród gmin ankiety, w województwie mazowieckim było ponad 27,5 tys. zarejestrowanych osób, które zalegały z alimentami. Gminy posiadały informacje dotyczące sytuacji życiowej o ok. 13,3 tys. z nich. Głównie o zatrudnieniu (42,7 proc. to osoby bezrobotne), stopniu niepełnosprawności (ustalony stopień niepełnosprawności posiada niespełna 11 proc.) oraz aktywizacji zawodowej (7,8 proc. skorzystało m.in. ze spotkań z doradcami zawodowymi oraz zajęć w klubie pracy). Ponadto, 60 proc. dłużników nie płaciło alimentów, a 40 proc. jedynie część zadłużenia. W 2011 r. w związku z uchylaniem się dłużników od obowiązku alimentacyjnego, gminy skierowały do prokuratur rejonowych 5 tys. wniosków. Prokuratury w ok. 1 tys. przypadków wystąpiły do sądów o ukaranie tych osób, pozostałe sprawy umorzono lub odmówiono wszczęcia postępowania.
Dariusz Piątek, wicewojewoda mazowiecki poruszył także temat konsekwencji wynikających ze zmiany, obowiązującej od 1 stycznia br., ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Celem nowelizacji jest prowadzenie selektywnego zbierania odpadów komunalnych, zmniejszenie ich ilości oraz zwiększenie liczby nowoczesnych instalacji. Z ankiety przeprowadzonej przez Ministerstwo Środowiska (dane za I półrocze 2012 r.) wynika, iż na Mazowszu z niespełna 73 proc. gmin, które odpowiedziały na pytania – 41,4 proc. nie podjęło działań w związku z organizacją punktów selekcyjnej zbiórki, 38,5 proc. odnośnie uchwały w sprawie stawek za odbiór odpadów, a 29 proc. powołania zespołu do zorganizowania gminnego systemu gospodarki odpadami komunalnymi. Działania zaawansowane prowadzą odpowiednio 4,8 proc., 4,5 proc. i 8,3 proc. mazowieckich gmin. Uchwałę w sprawie stawek podjęło już Legionowo.
Do 2015 r. musimy wprowadzić osobne zbieranie odpadów papieru, metalu, tworzyw sztucznych i szkła. Instrumentem wspierającym powinna stać się również edukacja mieszkańców – podczas spotkania powiedział Dariusz Piątek, wicewojewoda mazowiecki. Gmina, która nie zorganizowała przetargu na wybór przedsiębiorcy odbierającego od właścicieli odpady, podlega karze w wysokości od 10 do 50 tys. zł – dodał Adam Ludwikowski, mazowiecki wojewódzki inspektor ochrony środowiska. Konsekwencje finansowe grożą także m.in. za przekazywanie sprawozdań po terminie (100 zł za każdy dzień opóźnienia) oraz nieosiągnięcie wymaganego poziomu recyklingu i nieograniczenie masy odpadów ulegających biodegradacji. Kary nakłada wojewódzki inspektor ochrony środowiska.
Tomasz Pietrasieński, Koordynator Oddziału Prasowego
Spotkanie odbyło się w delegaturze Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Ostrołęce. Udział wzięli: Dariusz Piątek, wicewojewoda mazowiecki, Halina Lipke, dyrektor Wydziału Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego, Andrzej Tokarski, dyrektor Wydziału Prawnego Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego, Rafał Batkowski, mazowiecki komendant wojewódzki policji, Adam Ludwikowski, mazowiecki wojewódzki inspektor ochrony środowiska, Marek Pszonka, główny specjalista w Departamencie Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego w Warszawie, Elżbieta Szczykutowicz wojewódzki koordynator realizacji programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz samorządowcy regionu ostrołęckiego.
