Uroczystości związane z obchodami 181. rocznicy bitwy pod Ostrołęką, która miała miejsce 26 maja 1831 r. oraz z zakończeniem projektu „Ponarwie”, w ramach którego wybudowany został pomnik mauzoleum odbyły się w sobotę. Towarzyszył im Festiwal Win Węgierskich.
Spotkanie rozpoczęło się mszą polową w intencji żołnierzy poległych w bitwie pod Ostrołęką, którą odprawił biskup Janusz Stepnowski. Delegacje samorządowców, parlamentarzystów, służb mundurowych, organizacji związków, ostrołęczan oraz przedstawicieli ambasady węgierskiej złożyły pod sarkofagiem kwiaty.
Budowa mauzoleum, według projektu Romualda Zerycha i Borysa Zinserlinga, rozpoczęła się już w 1930 r. Na setną rocznicę bitwy zdołano wykonać jedynie fundamenty mauzoleum i ustawić stalowe belki konstrukcji nośnej. Ze względu na bezpośrednie sąsiedztwo fosy, prace te były poważnie utrudnione. Do drugiej wojny światowej wybudowano tylko żelbetonową bryłę. Nie ukończono schodów z tarasami, nie postawiono rzeźb i nie wykończono wnętrza. W czasie wojny rozebrano częściowo zbudowane schody. Budowla ucierpiała także na skutek ostrzałów artyleryjskich. W okresie powojennym prace budowlane przy obiekcie mauzoleum wykonywane były w sposób chaotyczny, niezgodny z intencją pierwotnego projektu.
Dopiero dzięki otrzymanej dotacji unijnej w wysokości 5,2 mln zł, możliwe było przeprowadzenie niezbędnych prac mających na celu ochronę fortu ziemnego i pomnika-mauzoleum przed dalszą dewastacją. Pozostała część środków pochodziła z budżetu województwa mazowieckiego oraz ze środków muzeum dzięki, któym przeprowadzono niezbędne prace konserwatorskie.
Pomnik mauzoleum został zrewitalizowany, a następnie zaadoptowany na potrzeby Muzeum Powstania Listopadowego. Dzięki zastosowaniu nowoczesnej aranżacji, umożliwiającej wykorzystanie rozwiązań multimedialnych, mauzoleum zostało dostosowane do oczekiwań młodego pokolenia. Pod względem artystycznym jest jednym z nielicznych w naszym kraju przykładów konstruktywizmu i jedynym mauzoleum z okresu powstania listopadowego.
(op.mm)
zdjęcia Robert Causari
{gallery}mauzoleum_181{/gallery}