W dzień Wszystkich Świętych, 1 listopada pełni zadumy i refleksji odwiedzamy groby bliskich, zostawiamy kwiaty i zapalamy znicze. Warto w taki sposób wyrazić również pamięć o poległych i pomordowanych w walce o niepodległość. Odwiedzić cmentarze wojenne i tam zapalić symboliczny znicz. Dzięki temu ofiarność i męczeństwo, tych którzy zginęli, zostanie ocalona od zapomnienia.
Nad grobami i cmentarzami wojennymi opiekę sprawują wojewodowie. W województwie mazowieckim znajdują się 1 392 obiekty – są to pojedyncze i zbiorowe mogiły na parafialnych cmentarzach, kwatery oraz cmentarze wojenne, które są miejscem pochówku tysięcy żołnierzy. W tym roku wojewoda mazowiecki na utrzymanie i remonty grobów oraz cmentarzy wojennych przeznaczył 2 464 000 zł.
Systematycznie prowadzone są remonty, których celem jest odtworzenie nagrobków i godne upamiętnienie poległych żołnierzy. Największe renowacje zakończone w 2024 r. w Warszawie i na Mazowszu:
· wymiana 125 brzozowych krzyży nagrobnych w kwaterze A20 Batalionu ‘Zośka” na Powązkach Wojskowych w Warszawie. Dotacja wojewody to 49 987 zł.
· remont grobu uczestniczki powstania warszawskiego Janiny Rzeplińskiej polegający na postawieniu nowego nagrobka w kwaterze 14K -114-125 na Cmentarzu Bródnowskim. Dotacja wojewody wyniosła 12 000 zł.
· remont mogiły zbiorowej żołnierzy Armii Krajowej poległych 3 sierpnia 1944 r. zlokalizowana na cmentarzu parafialnym w Łopacinie (gm. Sońsk). Prace polegały na wymianie płyty nagrobnej, wykonaniu obrzeży, ułożeni kostki brukowej wokół grobu, zakupie i montażu masztu z flagami. Wojewoda przekazał na remont 11 800 zł.
· remont mogiły indywidualnej, rozstrzelanego przez Gestapo w 1944 r. Józefa Utkowskiego, która jest zlokalizowana na cmentarzu parafialnym w Kowali-Stępocinie. W ramach prac zdemontowano stary nagrobek oraz zakupiono i zamontowano nowy z granitu. Dotacja wojewody to 12 300 zł.
