KE próbuje ograniczać COVID-19na gospodarkę
COVID-19 to poważny stan zagrożenia zdrowia publicznego. Osoby zarażone lub chore w wyniku zakażenia koronawirusem zdiagnozowano już we wszystkich krajach członkowskich UE. Jest to także poważny szok gospodarczy dla UE. W związku z tym Komisja Europejska przedstawia skoordynowany plan załagodzenia wpływu COVID-19 na społeczeństwa i gospodarkę.
Komisja wykorzysta wszystkie dostępne jej instrumenty, aby załagodzić skutki pandemii, poprzez:
zapewnienie niezbędnych dostaw do systemów opieki zdrowotnej poprzez zachowanie integralności jednolitego rynku oraz produkcji i dystrybucji;
wspieranie obywateli, aby dochody i miejsca pracy nie zostały nieproporcjonalnie dotknięte przez kryzys oraz aby uniknąć jego skutków;
wspieranie firm i zapewnienie, że płynność sektora finansowego pozwoli na dalsze wsparcie gospodarki
umożliwienie państwom członkowskim podjęcia zdecydowanych działań w skoordynowany sposób poprzez wykorzystanie pełnej elastyczności ram pomocy państwowej oraz ram Paktu Stabilności i Wzrostu.
Główna reakcja budżetowa na koronawirusa będzie pochodzić z budżetów krajowych państw członkowskich. Unijne przepisy dotyczące pomocy państwowej umożliwiają państwom członkowskim szybkie i skuteczne działania w celu wspierania obywateli i przedsiębiorstw, w szczególności małych i średnich, borykających się z trudnościami gospodarczymi spowodowanymi COVID-19.
Państwa członkowskie mogą opracować obszerne środki wsparcia zgodnie z obowiązującymi przepisami UE. Po pierwsze, mogą zdecydować o podjęciu środków, takich jak dopłaty do wynagrodzeń, zawieszenie płatności podatków od osób prawnych i VAT lub składek na ubezpieczenia społeczne. Ponadto państwa członkowskie mogą udzielać wsparcia finansowego bezpośrednio konsumentom, na przykład w przypadku anulowanych usług lub biletów, które nie są zwracane przez zainteresowanych operatorów. Ponadto, unijne przepisy dotyczące pomocy państwowej umożliwiają państwom członkowskim pomoc przedsiębiorstwom pilnie jej potrzebującym oraz pomoc w radzeniu sobie z niedoborami płynności. Artykuł 107 ust. 2 lit. b) TFUE umożliwia państwom członkowskim rekompensatę dla przedsiębiorstw szkód wywołanych bezpośrednio przez wyjątkowe zdarzenia, w tym w sektorach takich jak lotnictwo i turystyka.
Obecnie, wpływ epidemii COVID-19 we Włoszech ma charakter i skalę, która pozwala na stosowanie art. 107 ust. 3 lit. b) TFUE. Umożliwia to Komisji zatwierdzenie dodatkowych środków wsparcia w celu zaradzenia poważnym zaburzeniom w gospodarce państwa członkowskiego.
Wobec innych państw członkowskich użyte zostanie podobne podejście dotyczące zastosowania art. 107 ust. 3 lit. b. Komisja przygotowuje specjalne ramy prawne na podstawie art. 107 ust. 3 lit. b) TFUE do przyjęcia w razie potrzeby.
Komisja jest gotowa współpracować ze wszystkimi państwami członkowskimi, aby zapewnić wprowadzenie ewentualnych krajowych środków wsparcia w walce z wirusem we właściwym czasie.
Komisja zaproponuje Radzie zastosowanie pełnej elastyczności przewidzianej w ramach budżetowych UE, aby mogła wdrożyć środki niezbędne do powstrzymania pandemii i złagodzenia jej negatywnych skutków społeczno-ekonomicznych.
Po pierwsze, Komisja uważa, że pandemia COVID-19 kwalifikuje się jako 'niecodzienne wydarzenie poza kontrolą rządu’. Umożliwia to uwzględnienie wyjątkowych wydatków w celu powstrzymania pandemii COVID-19, takich jak wydatki na opiekę zdrowotną i ukierunkowane środki pomocy dla firm i pracowników.
Po drugie, Komisja zaleci dostosowanie wysiłków fiskalnych wymaganych od państw członkowskich w przypadku ujemnego wzrostu lub znacznego spadku aktywności.
Komisja jest gotowa zaproponować Radzie aktywację klauzuli korekcyjnej, aby uwzględnić bardziej ogólne wsparcie polityki fiskalnej. Klauzula ta – we współpracy z Radą – zawiesiłaby zalecaną przez Radę korektę budżetową w przypadku poważnego pogorszenia koniunktury gospodarczej w strefie euro lub w całej UE.
Tylko dzięki solidarności i skoordynowanemu ogólnoeuropejskiemu rozwiązaniu będziemy w stanie skutecznie zarządzać tą kryzysową dla zdrowia publicznego sytuacją. Solidarność ma kluczowe znaczenie w tym kryzysie. W szczególności w celu zapewnienia, że niezbędne towary do ograniczenia ryzyka zdrowotnego mogą dotrzeć do wszystkich potrzebujących. Konieczne jest wspólne, otwarte i przejrzyste działanie w celu zapewnienia produkcji, magazynowania, dostępności i racjonalnego wykorzystania medycznego sprzętu ochronnego i leków w UE, a nie podejmowanie jednostronnych środków ograniczających swobodny przepływ podstawowych produktów opieki zdrowotnej.
W związku z tym Komisja podejmuje wszelkie niezbędne kroki, w tym udziela wskazówek państwom członkowskim, w jaki sposób wprowadzić odpowiednie mechanizmy kontroli, aby zapewnić bezpieczeństwo dostaw. Komisja również uruchamia przyspieszoną procedurę wspólnych zamówień na te towary i wydaje zalecenie w sprawie sprzętu ochronnego bez oznakowania CE.
Wybuch COVID-19 ma duży wpływ na nasze systemy transportowe, biorąc pod uwagę ścisłe powiązanie europejskich łańcuchów dostaw, rozległą sieć usług towarowych na lądzie, morzu i w powietrzu. Komisja współpracuje z państwami członkowskimi w celu zapewnienia przepływu podstawowych towarów przez granice lądowe. Szczególnie ucierpiał międzynarodowy i europejski przemysł lotniczy. 10 marca Przewodnicząca von der Leyen ogłosiła, że aby pomóc złagodzić skutki epidemii pod względem ekonomicznym i ekologicznym, Komisja proponuje ukierunkowane przepisy mające na celu tymczasowe złagodzenie zasady 'wykorzystaj lub strać’ – zgodnie z którą przewoźnicy lotniczy muszą wykorzystać co najmniej 80 proc. pozwoleń na loty w portach lotniczych w danym okresie, aby utrzymać je w tym samym okresie następnego roku.
Komisja współpracuje z państwami członkowskimi, władzami międzynarodowymi i kluczowymi stowarzyszeniami zawodowymi UE, aby monitorować wpływ kryzysu na sektor turystyczny i koordynować potrzebne wsparcie.
Aby przynieść natychmiastową ulgę najbardziej dotkniętym małym i średnim przedsiębiorstwom, budżet UE wykorzysta istniejące instrumenty wsparcia płynności, uzupełniając środki podejmowane na szczeblu krajowym. W nadchodzących tygodniach 1 mld euro zostanie przekierowanych z budżetu, jako gwarancja dla Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego w celu zachęcenia banków do zapewnienia płynności małym i średnim przedsiębiorstwom i firmom o średniej kapitalizacji. Pomoże to co najmniej 100 000 europejskim małym i średnim przedsiębiorstwom dzięki finansowaniu w wysokości około 8 mld euro. Zapewnimy również dni wolne od pracy istniejącym dłużnikom, którzy są dotknięci przez kryzys.
Komisja przyspieszy ponadto przygotowanie wniosku ustawodawczego w sprawie europejskiego systemu reasekuracji bezrobocia mającego na celu wspieranie polityk państw członkowskich chroniących miejsca pracy.
Ponadto inicjatywa inwestycyjna w odpowiedzi na koronawirusa ułatwi wdrożenie Europejskiego Funduszu Społecznego – funduszu ukierunkowanego na wspieranie pracowników i opieki zdrowotnej.
Europejski Fundusz Dostosowania do Globalizacji można również uruchomić w celu wsparcia zwolnionych pracowników i osób samozatrudnionych, zgodnie z warunkami obecnego i przyszłego rozporządzenia. W 2020 r. Dostępnych jest do 179 milionów euro.
W ramach tej nowej inicjatywy Komisja proponuje skierować 37 miliardów euro w ramach polityki spójności na walkę z kryzysem wywołanym przez koronawirusa. W tym celu Komisja zaleca zniesienie w tym roku obowiązku zwrotu niewydanych funduszy strukturalnych przez państwa członkowskie. Stanowi to około 8 miliardów euro z budżetu UE, które państwa członkowskie będą mogły wykorzystać do uzupełnienia 29 miliardów euro z funduszy strukturalnych w całej UE. Skutecznie zwiększy to kwotę inwestycji w 2020 r. i pomoże wykorzystać dotychczas nieprzydzielone 40 mld euro w ramach programów polityki spójności na lata 2014–2020. Komisja wzywa Parlament Europejski i Radę do szybkiego zatwierdzenia tego wniosku, aby mógł zostać przyjęty w ciągu najbliższych dwóch tygodni.
Ponadto, Komisja proponuje rozszerzenie zakresu Funduszu Solidarności UE poprzez objęcie nim również kryzysu zdrowia publicznego, aby w razie potrzeby zmobilizować go w przypadku najbardziej dotkniętych państw członkowskich. W 2020 r. Dostępne jest do 800 mln euro. Europejski Fundusz Dostosowania do Globalizacji ma maksymalnie 175 mln euro na mobilizację wsparcia dla zwalnianych pracowników i osób samozatrudnionych