Spółka Centralny Port Komunikacyjny jest w zaawansowanej fazie przygotowań studium techniczno-ekonomiczno-środowiskowego (STEŚ) dla ok. 140-kilometrowego odcinka linii kolejowej nr 29: Ostrołęka – Łomża – Giżycko. Jest to kluczowy fragment linii nr 29, czyli tzw. szprychy nr 3, na północnym wschodzie Polski, który znajduje się na terenie trzech województw: mazowieckiego, podlaskiego i warmińsko-mazurskiego.
Dla odcinka Ostrołęka – Łomża – Giżycko spółka CPK jest po pierwszym etapie konsultacji studium wykonalności (STEŚ). W październiku i listopadzie ub. roku odbyło się w sumie 17 spotkań w gminach, przez które przechodzą proponowane warianty kolejowe CPK, np. w Ostrołęce, Łomży, Giżycku, Zambrowie, Kolnie, Orzyszu, Miastkowie, Piątnicy, Rzekuniu, Troszynie i Śniadowie. Zostały wówczas określone cztery warianty kolejowej 'szprychy’ nr 3.
W trakcie spotkań z samorządowcami i mieszkańcami, które na tym etapie nie były obligatoryjne, a wynikały z dobrej woli inwestora i z transparentności procedury inwestycyjnej CPK – zaproponowane warianty przebiegów podlegały uszczegółowieniu i korektom. Działo się to wszędzie tam, gdzie było to możliwe (od strony technicznej, społecznej i środowiskowej).
Drugi etap. Kiedy i w jakim mieście?
Drugi etap konsultacji społecznych w sprawie 'szprychy’ CPK nr 3 Ostrołęka – Łomża – Giżycko zacznie się w poniedziałek, 16 maja, o godz. 17:00 w Ośrodku Kultury w Miłkach (w powiecie giżyckim).
17 maja z wariantami przebiegów będą mogli zapoznać się mieszkańcy Giżycka, 18 maja Kolna, a 19 maja – Pisza.
23 maja zaplanowane jest spotkanie konsultacyjne w sprawie 'szprychy’ nr 3 w Miastkowie (powiat łomżyński), 24 maja w Kolnie. 25 maja konsultacje odbędą się w dwóch miejscowościach: w Zambrowie i Piątnicy, a dzień później znów w dwóch – w Śniadowie i Troszynie.
Kolejny tydzień zacznie się od konsultacji w Orzyszu (30 maja) i Rzekuniu (31 maja). 1 i 2 czerwca spotkania będą skierowane do mieszkańców Łomży (pierwszego dnia gminy, a dzień później miasta Łomża). Ten etap zamkną spotkania 3 czerwca: w Ostrołęce i Małym Płocku (miejscowość w rejonie Kolna).
Celem jest doprecyzowanie czterech wariantów, a następnie rekomendacja wariantu inwestorskiego, który będzie elementem wniosku o decyzję środowiskową.
Szczegółowy harmonogram II etapu konsultacji zostanie opublikowany na stronie www.cpk.pl, w zakładce /Dla Mieszkańców/ i /Konsultacje społeczne dla inwestycji kolejowych.
Interaktywną mapę czterech wariantów linii kolejowej Ostrołęka – Łomża – Giżycko można zobaczyć na stronie CPK.
Kolejne etapy, czyli co dalej?
Wniosek o decyzję środowiskową
W ciągu najbliższych miesięcy wykonana zostanie analiza kosztów i korzyści oraz tzw. analiza wielokryterialna w celu wyboru wariantu inwestorskiego. Preferowany wariant inwestorski przedstawiony zostanie ze szczegółami samorządowcom i mieszkańcom wszystkich gmin, przez teren których przechodzi (wraz ze szczegółowymi, proponowanymi rozwiązaniami technicznymi i projektowymi).
Wariant inwestorski zostanie w tym roku włączony do wniosku o decyzję środowiskową (wraz z dwoma wariantami alternatywnymi).
Ostatni etap będzie obejmować przedstawienie elementów koncepcji programowo-przestrzennej dla wybranego wariantu inwestorskiego. Przez CPK zostaną opracowane mapy do celów projektowych oraz dokumentacja geologiczno–inżynierska. Zakończenie tego etapu zakładane jest na II kw. 2023 r.
Od strony realizacyjnej cała inwestycja zostanie podzielona na dwie części. Pierwsza dotyczy odcinka Ostrołęka – Łomża, który ma zostać wybudowany do końca 2027 r., a druga fragmentu Łomża – Pisz – Orzysz – Giżycko, który ma powstać do końca r. 2032.
Potencjalne rozwiązania projektowe w Łomży
Po prawie 30 latach kolej wraca do Łomży. Przez środek miasta, a nie przez obrzeża
Wariantowanie rozwiązań dla stacji kolejowej Łomża przewiduje wytrasowanie linii CPK przez Łomżę w miejscu placu ładunkowego dla pociągów cargo, który jest dziś w opłakanym stanie.
Budowa nowej infrastruktury pasażerskiej, czyli dworca w centrum Łomży, oznaczać będzie przeniesienie stacji towarowej poza teren miasta. Infrastruktura cargo planowana jest w okolicach miejscowości Konarzyce.
Budowa nowej linii kolejowej, w tym dworca kolejowego w centrum Łomży, może uatrakcyjnić tę część miasta i stać się jego nową wizytówką.
Lokalizacja stacji pasażerskiej w mieście, a infrastruktury cargo poza nim, oznacza zmniejszenie ruchu samochodów ciężarowych, znaczne skrócenie czasów podróży i podniesienie atrakcyjności miasta dla inwestorów i turystów.
Jeśli chodzi o parametry projektowe, możliwe są różne rozwiązania w zakresie przejścia linii kolejowej przez Łomżę: w poziomie '0′ (w poziomie terenu) lub '+1′ (na nasypie, na murze oporowym albo na estakadzie). Przejście w poziomie ’-1′, czyli np. tunel, nie jest rozpatrywane.
W planach jest budowa bezkolizyjnych skrzyżowań kolejowo-drogowych, w tym m.in. z ul. Sikorskiego (DK63), Wojska Polskiego (DK63) i Nowogrodzką.
Z prognoz CPK (Pasażerskiego Modelu Transportowego) wynika, że z i do Łomży podróżować będzie ok. 2,2 tys. pasażerów dziennie.
Z Warszawy na Mazury pociągiem w 2 godz.?
Czasy przejazdu i korzyści komunikacyjne
Budowa całej szprychy nr 3, czyli odcinka: CPK – Warszawa – Tłuszcz – Wyszków – Ostrołęka – Łomża – Pisz – Giżycko, będzie oznaczać liczne korzyści dla pasażerów. Nowa linia zapewni skrócenie czasów przejazdu, np. z Warszawy: do Ostrołęki do godziny, do Łomży do 1 godz. 15 min, do Kolna – półtorej godziny, do Pisza – 1 godz. 45 min, do Orzysza do 2 godz. i do Giżycka do 2 godz. 15 min.
Pociągi pasażerskie mają się tędy poruszać z prędkością do 250 km/h (lekkie pociągi towarowe: do 120 km/h). Ponadto na dotychczasowych liniach kolejowych zwiększy się przepustowość na potrzeby przewozów regionalnych i towarowych.
Dzięki inwestycjom związanym z CPK na terenie województwa podlaskiego powstanie ok. 56 km nowych linii kolejowych, które wybuduje spółka CPK, a kolejnych ok. 265 km zostanie zmodernizowanych przez PKP PLK. W ten sposób ponad 1 mln mieszkańców województwa znajdzie się wtedy w zasięgu linii kolejowych. Dla woj. warmińsko-mazurskiego te liczby wynoszą odpowiednio: ok. 74 km, 208 km i 1,2 mln mieszkańców.
Walka z wykluczeniem transportowym
Łomża i Orzysz wracają na kolejową mapę Polski
Dzięki kolejowej 'szprysze’ nr 3 do sieci pasażerskich połączeń dalekobieżnych włączone zostaną Łomża, Kolno i Orzysz. Dzisiaj do Łomży i Orzysza dojeżdżają tylko pociągi towarowe, a Kolno nie ma w ogóle dostępu do kolei.
Prawie 60-tysięczna Łomża to dziś jedno z największych miast w Polsce bez dostępu do kolei pasażerskiej. To miasto czeka na powrót pociągów pasażerskich od 1993 r., kiedy istniejące połączenie zostało zlikwidowane.
Nowe połączenie koleją Mazur i Podlasia z Mazowszem, Warszawą i Portem Solidarność to inwestycja realizowana z myślą o tych regionach Polski, które nie rozwinęły w pełni swoich możliwości z powodu ograniczonego dostępu do transportu publicznego. Inwestycje CPK mają na celu likwidację wykluczenia kolejowego poprzez uzupełnienie braków w infrastrukturze kolejowej.
Linia Ostrołęka – Łomża – Giżycko, poza zapewnieniem atrakcyjnych czasów przejazdów, zwiększy potencjał turystyczny, włączy nowe miasta do ogólnopolskiej sieci kolejowej i pozytywnie wpłynie na rozwój społeczno-gospodarczy regionu.
Program kolejowy CPK
Większość miast w zasięgu 2,5 godz. podróży
Spółka CPK przygotowuje budowę 12 tras kolejowych, w tym 10 tzw. szprych, prowadzących z różnych regionów Polski do Warszawy i Portu Solidarność. W sumie to 30 zadań inwestycyjnych i prawie 2 000 km nowych linii kolejowych, które mają zostać zrealizowane do końca 2034 r.
W tej chwili spółka CPK opracowuje 10 studiów techniczno-ekonomiczno-środowiskowych (STEŚ) w różnych częściach Polski. Dotyczą one kolejowych odcinków: Warszawa – CPK – Łódź; Łódź – Sieradz – Wrocław; Żarów – Wałbrzych – granica z Czechami; Sieradz – Kalisz – Poznań; Ostrołęka – Łomża – Giżycko; Katowice – Ostrawa; Łętownia – Rzeszów; Trawniki – Zamość – Bełżec; CPK – Płock – Włocławek i Węzeł CPK.
Łącznie prace przygotowawcze STEŚ trwają już na 1300 km z planowanych 2000 km nowych linii kolejowych.
Nowe połączenia kolejowe na terenie kraju (tzw. szprychy) umożliwią przejazd między Warszawą i CPK a największymi polskimi miastami w czasie nie dłuższym niż 2,5 godz – poinformowało CPK.