29 lipca 2004 r. przedstawiciele samorządu Mazowsza oraz ‘PKP Przewozy Regionalne” sp. z o.o. podpisali umowę, na mocy której na Mazowszu pojawił się nowy przewoźnik – Koleje Mazowieckie. Był to pierwszy samorządowy przewoźnik kolejowy w kraju. Koleje Mazowieckie w tym roku świętują 17. urodziny.
Działalność przewozową Koleje Mazowieckie rozpoczęły kilka miesięcy po podpisaniu umowy powołującej spółkę do życia – 1 stycznia 2005 r. Wówczas dysponowały flotą składającą się ze 184 elektrycznych zespołów trakcyjnych. Przez ostatnie 17 lat udało się tę liczbę zwiększyć do ponad 300 sztuk taboru, częściowo wyłączając z eksploatacji najstarsze składy. Obecnie tabor spółki to niemal w połowie pojazdy nowo zakupione, a do 2023 r. zostanie w całości zrealizowana umowa na dostawy 61 ezt FLIRT produkcji Stadlera, która jest największym zamówieniem zarówno w historii spółki, jak i polskiej kolei.
W pierwszym roku funkcjonowania przewoźnik obsługiwał dziewięć linii kolejowych, uruchamiając średnio 550 pociągów w ciągu doby. Pierwszy rok działalności przyniósł spółce ponad 40 mln podróżnych, zaś liczba ta każdego roku zwiększała się, osiągając ponad 62 mln w 2019 r. W kolejnych latach udało się też reaktywować część zawieszonych przez ‘PKP Przewozy Regionalne” połączeń kolejowych na Mazowszu, np. z Radomia do Drzewicy czy z Warszawy do Góry Kalwarii. Dziś KM uruchamiają średnio 740 pociągów na dobę, obsługując 15 linii o łącznej długości ponad 1320 km.
W ciągu 17 lat działalności władze Mazowsza oraz spółki KM poczyniły liczne inwestycje, dzięki którym Koleje Mazowieckie są dziś jednym z najnowocześniejszych przewoźników kolejowych w kraju oraz zajmują II miejsce pod względem liczby przewożonych pasażerów, osiągając zarazem ponad 20-procentowy udział w rynku.
17 lat Kolei Mazowieckich na torach Mazowsza to jednocześnie 17-letnia historia metamorfozy kolei pasażerskiej na Mazowszu. Dzięki m.in. wsparciu ze strony właściciela, czyli samorządu województwa mazowieckiego, oraz właściwie prowadzonej polityce taborowej, udało się zakupić blisko 140 sztuk nowych pojazdów oraz zmodernizować starsze składy. Spółka jako pierwsza zakupiła pojazdy piętrowe uruchamiane w systemie ‘push-pull”. Została także wybudowana najnowocześniejsza w tej części Europy myjnia taboru kolejowego w Tłuszczu. W trakcie budowy jest nowa hala przeglądowo-naprawcza Stadlera w Sochaczewie, w której będą serwisowane najnowsze pojazdy czyli ezt Flirt.
